12 CUMARTESİ 21 Nisan 2018 Robot Sophia evlilik teklifini kibarca reddetti İstanbul’a gelen robot Sophia, Marketing Meetup etkinliğinde teknoloji yazarı Serdar Kuzuloğlu’nun sorularını yanıtladı. Suudi Arabistan vatandaşı da olan Sophia, Will Smith’ten sonra Kuzuloğlu’nun da evlilik teklifini kibarca reddetti. EKONOMİ Teklif üzerine Sophia, “Teşekkür ederim. Bacaklarımın olduğu bir gün benimle dans etmeye ne dersin?” diye cevap verdi. Cüneyt BAŞARAN cbasaran@htgazete.com.tr Erken seçim ve piyasa Türkiye erken seçime gidiyor. Hatta açıklanan 24 Haziran tarihine bakarsak “çok erken” bir seçime gidiyoruz. Aslında piyasalarda yıl başından beri bu senaryo konuşuluyordu. Piyasa açısından birçok sebepten dolayı 2018’in ortalarında “oyun teorisi kuralı” gereği hükümetin erken seçim kararı alması son derece yerinde bir karar olurdu. İsterseniz bu sebepleri biraz açalım. Öncelikle altını çizmek gerekir ki, Türkiye 2017’de yüzde 7.4’lük büyümeyle OECD ülkeleri arasında en iyi oranı yakaladı. Hem de yıl başında en iyimser tahminin yüzde 3 3.5 olduğu yerde. Türkiye’nin 2017’de iyi performans gösterdiği diğer iki alan ise geçen yıla göre % 10 artırdığı ihracat ve 1 milyon 450 bin kişilik rekor istihdam kısımlarıydı. Bunlar her hükümetin yaklaşan seçimler öncesi performansları düşmesin diye gözü gibi bakacağı makro ekonomik veriler. Ancak... Piyasada geçen seneki yüzde 7.4’lük büyümenin devamını 2018’de getirmenin pek mümkün olmadığı düşünülüyor. Geçen seneki teşviklerin aynı şekilde verilmesi mümkün olmadığı için bu sene en fazla yüzde 4.55 arası bir büyüme öngörülüyor. Diğer yandan 2018’de döviz kurlarındaki yükselişin hane halkı harcamalarına negatif baskı yaptığı ve bunun da günlük harcamalardan konut alımına kadar ekonomide birçok alanda kendisini negatif göstermesi bekleniyor. Bunun en net örneğini gayrimenkul sektöründe görüyoruz. Bir yandan rekor döviz kurları diğer yandan hızlı artan mortgage faizleri konut satışlarını oldukça kötü etkiliyor. Mart ayı istatistiklerine göre Türkiye’de toplam konut satışı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 azalmış durumda. Üstelik artan inşaat maliyetlerine rağmen İstanbul ve Ankara gibi illerde konut fiyatlarındaki artış enflasyonun yarısı kadar. Artan döviz kurlarının ve faizlerin 2018’de negatif etkileyeceği bir başka alan da reel sektör. Oldukça yüklü döviz borcu bulunan ve uzun vadeli kredi erişimi azalan şirketlerin de borçlarını ödemekte zorlanacakları tahmin ediliyordu. Nitekim yıl başından beri reel sektörden arka arkaya bankalara gelen “yapılandırma” istekleri bunu doğruluyor. Enflasyon tarafında da sıkıntı var. İki haneye çıkmış enflasyonla mücadele etmeye çalışan Merkez Bankası, elinde tuttuğu para politikası araçlarını siyaset baskısı sebebiyle tam olarak kullanamıyor. Diğer yandan kendi elinde olmayan mali politikaların genişleyici etkisi zaten döviz kurlarının dövdüğü enflasyonu, Merkez Bankası için yönetilmesi çok daha zor bir hale getirmiş durumda. Piyasada enflasyonun 2018 sonunda iki hanenin altına ineceğini bekleyen pek yok. İşte ekonomi anlamında başarılı geçmiş bir 2017’nin ardından, yukarıda bir kısmını saydığım zorluklar dolayısıyla “oyun teorisi” gereği hükümetin erken seçime gitmesi aslında piyasa için belirsizliklerin ortadan kalkması anlamında pozitif fiyatlanıyor ve sürpriz sayılmıyor! Ancak piyasanın “Mevcut sorunlarla 2018 zordu! Seçimler ne kadar erken o kadar iyi” mealinde yaptığı fiyatlama, seçimler sonrası bahsi geçen ve geçmeyen sorunların nasıl çözümleneceği konusunda bir çözümleme bulundurmuyor. ‘Kadınlar kalkınmanın öznesi haline gelmeli’ Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, “Kadınları kalkınmanın öznesi haline getirmeliyiz” dedi. “Perakendede Kadının Gücü” etkinliğine katılan Erdoğan, iş ve aile yaşamı arasındaki dengenin korunarak kadınları güçlendirmenin önemini vurguladı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, “Kamu kurumlarında kadın çalışan oranı yüzde 37’lerde. Kadın istihdam oranı da yüzde 30’lara çıktı. Kadınları kalkınmanın sadece destekçisi değil, öznesi haline getirmeliyiz” dedi. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) tarafından düzenlenen “Perakendede Kadının Gücü” etkinliğine katılan Erdoğan, dünyanın geleceğine yön verecek temel dinamiklerden birinin kadınların toplumsal hayata ve iş yaşamına katılması olduğunun altını çizdi. Emine Erdoğan, kadınların çalışma hayatında mağdur edilmeyeceği şartların yerine getirilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Özgüveni yüksek kadınlarımızın kenetlenmesine ihtiyaç var. Şu an yüzde 33.6 olan işgücüne katılım oranını, inşallah hep birlikte 2023’te yüzde 41’e çıkaracağız” diye konuştu. Kadın dostu olmayan yapılanmalarla mücadele etmenin önemine de işaret eden Erdoğan, “İş ve aile yaşamı arasındaki dengeyi koruyarak kadını güçlendirmeliyiz. Çocuk sahibi olmanın, iş hayatından uzaklaşmak için bir sebep olmasını ortadan kaldıracak Emine şartları Erdoğan oluşturmalıyız” ifadesini kullandı. Kadınları sadece istihdam edilen değil, işveren konumunda görmenin herkesin ortak arzusu olduğunu dile getiren Emine Erdoğan, “Ülkemizde yüzde 7.8 olan kadın işveren oranını artırmak için çok yönlü çaba gerekiyor” dedi. ‘SEFERBERLİK’TE İKİNCİ FAZ Etkinlikte konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu, Türkiye’de en büyük devrimin kadın konusunda yaşandığını söyledi. Bakan Sarıeroğlu, “Son 10 yılda kadın işgücü oranımız 10.4 puan arttı. Aynı dönemde yaratılan 8 milyonluk istihdamın 3.5 milyonunu kadınlar oluşturdu” dedi. ‘Milli istihdam seferberliği’nin ikinci fazını başlattıklarını belirten Sarıeroğlu, “Bu kapsamda çok güçlü teşvikler ortaya koyduk. Pazar gününden itibaren kampanyamıza başlayacağız. Bugüne kadar asgari ücret seviyesinden verdiğimiz teşviklerimizi, prime esas üst kazanç limitine kadar çıkardık. 883 TL ile 2 bin 151 TL arasında değişen asgari ücret ile 5 bin 412 TL maaş arasında değişen aralıkta bir teşvik uyguluyoruz” dedi. ‘Kız çocuklarının üniversitedeki okullaşma oranı erkekleri geçti’ Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, “Kız çocuklarının eğitiminde çok önemli bir noktayı yakaladık. Eğitim seferberliğiyle birlikte ortaokulda kız çocuklarımızın okullaşmasında yüzde 44’lerden yüzde 83’lere ulaştık. Yükseköğretimde kız çocuklarının oranı yüzde 13’lerden yüzde 44.4’e ulaştı. Kız çocuklarının üniversitedeki okullaşma oranı erkekleri geçti” ifadelerini kullandı. ‘Kira TL ile olursa 54 bin kişiye 5 bin liralık iş yaratabiliriz’ BMD Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Öncel, sektördeki kadın çalışanların oranının yüzde 50’ye ulaştığını belirtti. Sektördeki sorunları da dile getiren Öncel, “Son yıllardaki en önemli problemimiz, günlük döviz kuruyla düzenlenen kira ve gelir gider faturaları. AVM’lerin üçte biri bu soruna duyarsız kalıyor. Bu durum bize yılda 3 milyar TL yük getiriyor. Bu bütçeyle 54 bin kişiye aylık 5 bin lira ücretle bir yıl süreyle iş imkânı sağlayabiliriz” dedi. Çocuklarımızı günde 2 saatten az görüyoruz Günlük yaşamın temposu aktivitesi yapıyor musunuz?” ve yoğun çalışma koşulları, sorusuna katılımcıların çalışan anne babaların yüzde 71’i “Çocuk parkında çocuklarıyla kurdukları zaman geçiriyoruz” , yüzde iletişim ve geçirdikleri 59’u “Evde beraber oyun vakitle ilgili ilginç oynayarak vakit geçiriyoruz”, sonuçları da ortaya koydu. yüzde 45’i “AVM’ye DORinsight’ın yaptığı, gidiyoruz”, yüzde 30’u “Evet, “Çalışan Anne Babaların mutlaka sinema, tiyatro Çocuklarıyla vb. etkinliklere İletişimi Araştırması”na göre çalışan ÜÇTE BİRİ ‘YOKSUN’ gidiyoruz” yanıtını verdi. Farklı sosyo ebeveynlerin Betam’ın araştırmasına göre ekonomik beşte birinin Türkiye’de her 3 çocuktan grupları çocuklarıyla biri (7.5 milyon çocuk) temsilen birlikte şiddetli maddi yoksunluk 300 kişinin geçirdiği çeken hanelerde katıldığı günlük süre 2 yaşıyor. ankette, saati bulamıyor. “Gün içerisinde Çocuklarla beraber çocuğunuza kim ne kadar vakit geçirildiğini bakıyor?” sorusuna ise ortaya koyan ankette, katılımcıların yüzde 52’si katılımcıların yüzde 19’u “Büyükanne/büyükbaba günde 02 saat, yüzde 38’i 24 ilgileniyor” yanıtını verirken, saat, yüzde 42’si ise 4 saatten yüzde 12’si “Bakıcısı fazla vakit geçirme imkânları ilgileniyor”, yüzde 36’sı ise olduğunu söyledi. “Kreşte/okulda kalıyor” “Çocuğunuzla hafta sonu diye cevap verdi. Şok Marketler 3 milyar TL’lik halka arza hazırlanıyor Şok Marketler’in halka arzında, 1 TL nominal değerli pay başına talep toplama fiyat aralığı 12 TL 14.40 TL olarak belirlendi. Bu fiyat, halka arz büyüklüğünün ek satış dahil 2.6 milyar TL ile 3.1 milyar TL; şirketin piyasa değerinin ise 6.9 milyar TL ile 8.3 milyar TL arasında olacağına işaret ediyor. Beymen’de fiyat 12.80 TL15.36 TL Beymen’in paylarının halka arzında fiyat aralığı belirlendi. Boyner Perakende, Beymen Mağazacılık’ın paylarının halka arzında 1 TL nominal değerli pay için 12.80 TL ve 15.36 TL fiyat aralığına karar verildiğini duyurdu. Bu aralık, Beymen’in piyasa değerinin 2 milyar TL ile 2.4 milyar TL arasında olacağını gösterdi. Teknosa Lüleburgaz’da mağaza açtı Teknosa, mağaza yatırımları kapsamında Kırklareli Lüleburgaz’daki 39 Burda AVM’de mağaza açtı. Açılışa katılan Sabancı Holding Perakende Grup Başkanı ve Teknosa Yönetim Kurulu Başkanı Ata Köseoğlu, “Yeni Neslin Sabancı’sı olarak teknolojiyi ve yenilikçiliği merkezine alan topluluğumuzda, Teknosa çok önemli bir değeri temsil ediyor. Teknosa, bugün online ve offline kanallarında sunduğu bütünsel deneyim ile tüketicileri yeni nesil perakendecilik anlayışıyla buluşturuyor” dedi. ‘Salla Kazan’ 10 ton mama dağıttı Turkcell’in 4 Nisan Sokak Hayvanları Günü için düzenlediği “Salla Kazan” kampanyasına 6 milyon Turkcell’li katıldı. Turkcell’in açıklamasına göre Nestle ile ortaklaşa yapılan kampanyaya katılan Turkcell’liler, Yedikule Hayvan Barınağı’nda yaşayan sokak hayvanlarına 10 ton mama hediye etti. Bir hafta boyunca düzenlenen kampanyaya 6 milyon Turkcell’li katıldı. Dünya Sokak Hayvanları Günü, sayıları 600 milyona ulaştığı tahmin edilen sokak hayvanlarının durumuna işaret etmek amacıyla kutlanıyor.